Cmentarz Ewangelicki w Rypinie

Jak każde takie miejsce, ten cmentarz również skłania do okazjonalnego spaceru i zadumy. Rypin był swojego czasu prowincjonalnym, wielokulturowym i wieloetnicznym ośrodkiem o historii sięgającej XI wieku. Prócz katolików, Żydów i prawosławnych, swoje zaplecze wyznaniowe posiadali ewangelicy, w pewnej części wywodzący się także z mniejszości niemieckiej. Mieli swoją społeczność, swój kościół i, co oczywiste, także cmentarz. Katolicy i prawosławni dokonywali pochówków pospołu, natomiast pozostali mieli osobne nekropolie.

Mimo, że jestem rdzennym rypiniakiem, to moja wiedza jest ograniczona i osobom żądnym rzetelnych informacji polecam raczej wizytę u miejscowego pastora, bo ewangelicy w dalszym ciągu są w miasteczku żywą substancją. Wspomnienia dotyczące cmentarza sięgają lat dziecięcych, kiedy tam właśnie prowadziły ścieżki wagarów, czyli ucieczek od szkoły. Nekropolia była zawsze zadbana i posprzątana, choć nigdy nie widziałem tam nikogo, kto troszczyłby się o porządek.

Mój stosunek, podobnie jak innych rówieśników, nacechowany był ciekawością wobec 'niemieckiego' reliktu, o którym krążą opowieści pobudzające wyobraźnię. Dotyczyły tajemniczych grobowców, gdzie pochowani byli wojskowi i co znakomitsi członkowie wspólnoty. Z tego powodu stanowiły obiekt zainteresowań rabusiów penetrujących groby w poszukiwaniu m.in. kosztowności lub innych przedmiotów o wartości materialnej. Faktycznie, zdarzały się przypadki bezczeszczenia pochówków, a ówczesna milicja wszczynała w tych sprawach raczej mało efektywne dochodzenia.

Dziś to spokojny cmentarz, nostalgicznie ulokowany na bogato zadrzewionym wzgórzu. Wewnątrz ogrodzenia znajdziemy wiele ciekawych sepulkraliów i nazwisk, choć te ostatnie mogą coś znaczyć jedynie dla mieszkańców miasteczka, a szczególnie starszej części populacji. Na uwagę zasługuje pomnik poświęcony ewangelikom zmarłym podczas wojen światowych 1914-1918 i 1939-1945. Bez wątpienia były to zarówno ofiary cywilne, jak polegli żołnierze armii niemieckich. Na szczęście sam pomnik, jak również zmarli nie przeszkadzają nikomu, a ich spokój wydaje się nienaruszony.